ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΑΣΠΙΑΣ | ΤΟ ΔΙΚΟ ΤΗΣ ΔΩΜΑΤΙΟ
Το εμβληματικό δοκίμιο της Virginia Woolf «A room of one’ s own» δίνει την ευκαιρία στον Γιάννη Λασπιά να δημιουργήσει ένα πρωτότυπο θεατρικό έργο, ύμνο στους γυναικείους αγώνες για ισοτιμία και ισονομία, ανά τους αιώνες. Η δραματουργική επεξεργασία του διάσημου δοκιμίου από τον ίδιο, αφενός διατηρεί την σπινθηροβόλα και ανήσυχη λογοτεχνική γραφή της σπουδαίας συγγραφέως και αφετέρου παντρεύει το τότε με το τώρα, δημιουργώντας ένα κείμενο με αφοπλιστική αμεσότητα, έντονο ρυθμό, και σύγχρονες αναφορές.
Τέσσερις ηθοποιοί χρησιμοποιούν τις περσόνες 4 σπουδαίων γυναικείων μορφών, της Virginia Woolf, της Simon de Beauvoir, της Sylvia Plath και της Judith, της φανταστικής αδελφής του Σαίξπηρ, για να εκφράσουν τα δικά τους θέλω και τη δική τους θέση μέσα σε μια πατριαρχική κοινωνία. Το έργο είναι επηρεασμένο απ’ όλες εκείνες τις γνωστές ή άγνωστες γυναικείες φωνές που πάλεψαν και παλεύουν ακόμα για τα δικαιώματά τους.
Γράφει η θεατρολόγος Σμαρώ Κώτσια στον πρόλογό της:
«Ο Γιάννης Λασπιάς δημιούργησε ένα παραστασιακό κείμενο με έντονα στοιχεία μεταδραματικού θεάτρου, όπου ο λόγος αποτελεί μέρος της αλλαγής στον τρόπο χρήσης των θεατρικών στοιχείων, επιδρώντας καταλυτικά στη συμβατική αντίληψη του θεάτρου και της παράστασης ειδικότερα.
Έτσι, αναπτύσσεται μέσα στον σκηνικό χώρο μία περφόρμανς που περιστρέφεται γύρω από τις φεμινιστικές πολεμικές, των οποίων η αντανάκλαση φθάνει στο σήμερα. Διαστολή του χώρου και του χρόνου, σχολιασμός προσώπων και γεγονότων υπό τη μορφή χορού αρχαίας τραγωδίας, παράλληλοι μονόλογοι που συνδιαλέγονται μεταξύ τους, εναλλαγή ρόλων και δράσεων αναδομούν τη θεατρική συνθήκη και δημιουργούν μία λεκτική παρτιτούρα, που τη χαρακτηρίζει αφοπλιστική αμεσότητα, ρευστή ποιητικότητα και καταγγελτικό πνεύμα.…»
Το διάσημο δοκίμιο της Virginia Woolf «A room of one’ s own», που αποτελεί ορόσημο στο θέμα της γυναικείας χειραφέτησης, βασίζεται σε δύο κείμενα που διαβάστηκαν στο Σύλλογο Τεχνών στο κολέγιο Νιούχαμ και στο Κολέγιο Γκίρτον στο Cambridge, τον Οκτώβριο του 1928 σ’ ένα εξ ολοκλήρου γυναικείο ακροατήριο. Μέσα από τη θεματική “Γυναίκες και Πεζογραφία”, η Virginia Woolf ξεδιπλώνει όλο το συλλογισμό της για τη σχέση αυτών των δύο όρων, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι, αν μια γυναίκα θέλει να εκφραστεί, πρέπει να έχει το δικό της δωμάτιο και τα δικά της χρήματα. Το βιρτζινικό δωμάτιο είναι το κλειδωμένο δωμάτιο της ιστορίας· ό,τι δεν μπορεί να διαβαστεί στη βιβλιοθήκη, εξαιτίας του ότι οι γυναίκες είχαν αποκλειστεί από την ιστορία. Και σ’ αυτό ακριβώς το σκηνικό του αποκλεισμού θα έπρεπε από δω και στο εξής να δημιουργήσουν.
Το πρωτότυπο θεατρικό έργο του Γιάννη Λασπιά παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 2020 στο Θέατρο 104. Η παράσταση επιχορηγήθηκε από το ΥΠΠΟΑΗ.
